Monument Valley: een must see

Het gebied is een Tribal Park en is onderdeel van Navajo Nation dat door indianen wordt beheerd. De vallei heeft zijn bekendheid voor een groot deel te danken aan de film, vooral aan het meest Amerikaanse filmgenre dat er is: de western. Een inmiddels uit de mode geraakt genre, met als vaste ingrediënten: cowboys, indianen en postkoetsen (die natuurlijk worden overvallen). Vooral de twee rotsformaties die bekend staan als the Mittens (the Totem Pole en the Ear of the Wind) hebben door de vele films, tv-series en niet te vergeten advertenties waarin ze ‘optraden’ een iconische status gekregen. Iedereen heeft ze dan ook vast wel eens gezien. De rotsen, het product van een erosieproces van miljoenen jaren, zijn vooral ’s ochtends vroeg en bij zonsondergang spectaculair.

Het verhaal begint met een zekere Harry Goulding, een avonturier/handelaar/schapenhouder die met zijn vrouw in het gebied woonde en leefde van handel met de indianen. Hij slaagde er in 1938 in om in contact te komen met regisseur John Ford (1894-1973) uit Hollywood, die wordt beschouwd als een van de grootste Amerikaanse regisseurs aller tijden. Hoewel hij allerlei soorten films heeft gemaakt, is hij vooral beroemd geworden door zijn westerns, waarmee hij John Wayne tot een grote ster maakte. Goulding kwam op het goede moment, want de (geluids)techniek was voldoende ontwikkeld om goede buitenopnamen te kunnen maken en Ford – die graag buiten filmde – was net op zoek naar een mooie locatie voor zijn volgende film.

Het contact leverde in 1939 de western Stagecoach op. Het was de 95e film van Ford, gemaakt met het voor die tijd aanzienlijke budget van 530.000 dollar. Een van de hoofdrollen van Stagecoach was voor de al genoemde John Wayne en Ford kreeg er een Oscarnominatie voor. De film wordt nog steeds beschouwd als een van de beste westerns ooit gemaakt. Ford maakt effectief gebruik van het landschap door de vele long shots. De film is in zwartwit, in 1966 kwam er een remake in kleur (niet van Ford) die niet kan tippen aan het origineel. Het verhaal gaat bovendien dat Monument Valley een favoriete locatie van Ford was omdat de studiobazen het te ver weg vonden om hem tijdens de opnames op de vingers te kunnen kijken.

Het landschap beviel Ford én de filmgangers zo goed dat hij in totaal zeven of negen westerns in Monument Valley heeft opgenomen (de verschillende bronnen zijn het er niet over eens), waaronder in 1956 The Searchers (in kleur), hoewel die film in Texas heet te spelen. Monument Valley bleef ook nadien populair en is onder meer te zien in de films Easy Rider, Back to the Future III en Forrest Gump en figureerde jarenlang in de reclames voor Marlboro sigaretten (met de stoere Marlboro Man). Het verleden leeft ter plekke voort in het bezoekerscentrum, waar in Goulding’s Lodge het verhaal van de films wordt verteld. Een uitzichtpunt draagt de naam John Ford’s Point.

Je kunt (veel) verder komen dan het bezoekerscentrum. Er loopt een onverharde weg van ruim 25 kilometer door het gebied, maar houd er rekening mee dat je met huurauto’s en campers vaak niet over onverharde wegen mag rijden; check de voorwaarden! Als je toch het gebied wilt verkennen, boek dan een jeeptour waarbij je wordt rondgeleid door een Navajo-indiaan. Tot slot een waarschuwing: als je gaat lopen, blijf vooral op de (zand)paden en wegen en ga niet door de struiken banjeren. Die staan bekend onder de benaming snakewood en dat is niet voor niets.