(No) Turn on Red

Met ‘First Come, First Serve’ worden kruisingen bedoeld met op alle vier de hoeken het bekende achtkantige bord met STOP. Dat betekent ook echt ‘stop’, volledig tot stilstand komen dus. Degene die als eerste de kruising heeft genaderd mag vervolgens doorrijden, ongeacht uit welke richting hij komt, rechtdoor gaat of afslaat. Rechts gaat dus niet per definitie voor! Duidelijk anders dan bij ons dus, maar in de praktijk werkt het goed.

Over verkeersborden gesproken: de meeste zijn anders, maar zonder moeite te begrijpen. In Amerika worden meer borden met teksten gebruikt dan bij ons. Het inhaalverbod is bijvoorbeeld niet het bekende ronde bord met een rood en een zwart autootje, maar een wit bord met de simpele tekst ‘do not pass’. Er zijn maar drie ook bij ons bekende verkeersborden: het al genoemde bord met STOP, de omgekeerde driehoek voor nadering van een voorrangsweg (met de toegevoegde tekst ‘yield’), en het rood/witte bord verboden in te rijden (met de toegevoegde tekst ‘do not enter’). Ze zijn trouwens niet zuinig met verkeersborden, er staat soms een compleet palenwoud langs de weg.

‘Turn on Red’ wil zeggen dat je ook bij een rood verkeerslicht rechtsaf mag slaan, alléén vanuit de rechter rijstrook. Afslaand verkeer moet, net als bij ons, rechtdoorgaande fietsers (ja, ook die zijn er) en voetgangers voorrang verlenen. Maar: op veel drukke kruispunten in steden mag rechtsaf slaan bij rood juist weer niet. Dat is dan te zien aan bord of lichtbak met de tekst ‘No Turn on Red’.

Nu we het toch over verkeerslichten hebben: ze hangen gewoonlijk boven de weg en meestal aan de overzijde van de kruising. Ook dat is even wennen, maar het is natuurlijk een uitstekende plek. Iedereen zit hier wel eens met de kin op het dashboard en de blik strak omhoog om het pal boven de auto hangende verkeerslicht nog te kunnen zien. In Amerika hebben ze dat handiger opgelost.

‘Keep your Lane’ betekent dat je op de snelweg ('freeway') ook rechts mag inhalen en niet van rijstrook hoeft te wisselen. Rechts inhalen is even wennen, rechts ingehaald worden is even schrikken. Dat laatste zeker als het om zo’n grote Amerikaanse vrachtwagencombinatie gaat met soms twee of zelfs drie opleggers. Overigens hebben de meeste staten wel de verplichting dat verkeer dat langzamer rijdt dan de ‘normal speed of traffic’ – da’s tamelijk vaag, maar het is de officiële formulering – op de rechter rijstrook moet blijven. Dat wordt aangegeven met het bord ‘slower traffic keep right’. 'Keep your Lane' geldt op snelwegen in en rond steden, vaak zijn dit snelwegen met meer dan twee rijstroken. Op de 'normale' snelwegen buiten de stad gelden wat inhalen betreft dezelfde regels als bij ons, tenzij anders aangegeven natuurlijk.

De logica van dat ‘Keep your Lane’-systeem blijkt al snel, zeker als het druk is: er wordt nauwelijks van baan gewisseld, het verkeer stroomt beter door en de capaciteit van de weg is daardoor groter. Gevolg van dit systeem is dat er soms een uitrit aan de linkerzijde van de weg ligt. Het komt niet vaak voor, maar zeker bij grote drukte kan zo’n afslag aan de ‘verkeerde kant’ als een verrassing komen.

Hoe hard je mag rijden wordt ook met een wit bord aangegeven met de tekst ‘speed limit xx’. Dat lijkt op het eerste gezicht een vriendelijk aanbevolen adviessnelheid, maar het gaat wel degelijk om de maximumsnelheid. Je kunt je daar maar het beste aan houden – altijd trouwens – want overtredingen zijn duur. Een boete is zeker 200 dollar en bij wegwerkzaamheden automatisch het dubbele. Ook gedachteloos iets weggooien in de berm kost veel geld, de boete daarvoor is ook minimaal 200 dollar en kan in onder meer Massachusetts oplopen tot een verbijsterende 15.000 dollar. Je moet waarschijnlijk een halve vuilniswagen in de berm leegkieperen om aan dat bedrag te komen, maar een beetje boete slaat toch al gauw een behoorlijke deuk in het vakantiebudget.

Eén ding is opvallend. De meeste Amerikanen hebben een heilig ontzag voor wetten en regels. ‘It’s the law,’ hoor je ze vaak uitroepen, als een soort alternatief voor ‘niets aan te doen’. Het is een tekst die – nogal overbodig in onze ogen – soms zelfs op verkeersborden staat. Toch negeren voetgangers massaal het rode verkeerslicht en dat doen ze niet alleen in grote steden, maar zelfs in de kleinste dorpen. Wat dat betreft zijn het net Nederlanders. Amerikaanse en Canadese automobilisten hebben trouwens wel de beleefdheid om daar rekening mee te houden en je niet van de sokken te rijden.

Ook in de Vraagbaak hebben we informatie over Amerikaanse en Canadese verkeersregels voor je op een rijtje gezet.