2012: Studentenprotest Montreal

Montréal, een stad in de Canadese provincie Québec, haalt in 2012 meerdere malen het nieuws door aanhoudende studentenprotesten tegen een verhoging van het collegegeld. De ‘verwende studenten’, die in de goedkoopste studieprovincie van het land wonen, krijgen eerst weinig bijval. Ondertussen is hun protestbeweging echter uitgegroeid tot een van de grootste van Noord-Amerika sinds ‘Occupy’.

De oorzaak

In 2012 kampt de Canadese provincie Québec, net zoals een groot deel van de rest van de Westerse wereld, met financiële problemen en een begrotingstekort. Een van de maatregelen die worden ingesteld om dit tekort te kunnen opvullen, is een flinke verhoging van het collegegeld dat studenten in de provincie moeten betalen. Het bestuur wil over een periode van vijf jaar het lesgeld jaarlijks met tweehonderd euro verhogen, wat uiteindelijk neerkomt op een verhoging van vijfenzeventig procent. De studenten zullen uiteindelijk 4.700 dollar collegegeld per jaar moeten betalen, wat neerkomt op zo´n 3.600 euro.

De overheid hoopt met behulp van deze maatregel de universiteiten en hogescholen beter te kunnen financieren en een deel van het begrotingstekort te kunnen overbruggen. Omdat studenten in Québec in vergelijking met de rest van Canada erg weinig collegegeld betalen, vindt de provinciale overheid de verhoging van vijfenzeventig procent geen onredelijke maatregel. Zelfs met de verhoging is het collegegeld in Québec namelijk het laagste in Canada en de Verenigde Staten. De studenten in Québec zijn het geheel niet met de maatregel eens en in februari vangen de eerste protesten aan met een boycot van de universiteitscolleges.

Montreal

Het loopt uit de hand

Na ruim drie maanden van aanhoudende protesten geeft Jean Charest, de premier van de provincie Québec, aan dat er wordt nagedacht over een aanstelling van een noodwet, die de groeiende onrust moet onderdrukken. Hij vindt dat de studenten hun ongenoegen meer dan genoeg hebben kunnen uiten en dat het voor de inwoners van Québec belangrijk is dat de rust weer zal wederkeren. De zomervakantie komt eraan en het bestuur is bang dat de protesten de provincie een slechte naam bezorgen. De Verenigde Staten willen een negatief reisadvies afgeven wegens de sociale onrust en dit is geen goed nieuws voor de aankomende Formule 1 Grand Prix en het toerisme. Enkele dagen later wordt de wet aangenomen.

De noodwet heeft direct betrekking op de studentenprotesten. Zo zal het laatste semester van de universiteit vroegtijdig tot een einde worden gebracht en start de zomervakantie daarmee eerder dan normaal. Men hoopt dat de onrust daarmee vanzelf afneemt. De provinciale overheid laat weten dat studenten die zich nog om verkeerde redenen ophouden rondom de universiteit zwaar bestraft zullen worden. Het recht om te demonstreren wordt met de aanname van de wet dus weggenomen.

Enkele critici stellen al direct dat de noodwet een inbreuk is op de vrijheid van meningsuiting van de studenten. Ook de protesterende studenten reageren fel op de actie. Al vlak na de verkondiging van de premier laat een van de leiders van de studentenprotesten, Leo Bureau-Blouin, zich fel uit tegenover de media. Hij laat doorschemeren dat er wel eens geweld aan te pas kan gaan komen. Ondertussen nemen er al ruim 155.000 studenten aan de protesten deel en dit worden er alleen maar meer. Op 23 mei loopt het inderdaad voor het eerst in maanden uit de hand. In de loop van de avond transformeert een eerst relatief vreedzaam protest in Montréal tot een chaos waarbij studenten diverse voorwerpen naar aanwezige politie gooien. Om de onrust tegen te gaan omsingelen agenten de demonstranten en tijdens de hierop volgende gevechten worden er ruim vijfhonderd mensen gearresteerd. Ook in andere steden in de provincie, waaronder Québec en Sherbrooke, ontstaat er chaos en worden en protestanten gearresteerd.

Protesten houden aan

Ondanks de uit de hand gelopen protestactie en de vele arrestaties houden de protesten aan. Bovendien is er een verandering waar te nemen in zowel de protestgroep als het -doel. Buiten de provincie Québec hoeven de protesterende studenten in de eerste instantie op weinig bijval te rekenen. Engelstalig Canada stelt dat de ‘zeurende studenten’, die zelfs na de verhoging van collegegeld minder zullen betalen dan de gemiddelde Canadese student, een typisch resultaat zijn van het verzorgingsmodel dat de provincie Québec hanteert. Medebewoners van Québec beginnen ondertussen, door de starre houding van het provinciebestuur, zich echter wel met de situatie te bemoeien. De straten van de provincie worden in juni door steeds grotere groepen gevuld.

Gewapend met potten en pannen lopen nu ook andere inwoners van Québec mee met protesten die soms uit wel duizenden mensen bestaan. Dit ‘pannenprotest’ blijkt wel gehoor te vinden bij andere inwoners van Canada, waaronder voormalig demonstranten van de Occupy-beweging. Elke avond vindt er wel ergens een protestactie plaats. Deelnemers uiten met veel kabaal hun onvrede, niet alleen over een collegegeldverhoging maar ook over andere voorgenomen bezuinigingen en om te laten horen dat iedereen recht heeft op vrije meningsuiting. De overheid wordt bij de verschillende protesten bekritiseerd en wordt verweten niet uit het belang van de burgers te handelen.

De protestanten zijn van mening dat alle voorgenomen bezuinigingen de ‘gewone man’ hard raken, terwijl regeringsfunctionarissen en de topinkomens nauwelijks getroffen worden. De sociale onrust die uit dit gevoel voortkomt, is ondertussen uitgegroeid tot een van de grootste Noord-Amerikaanse protestbewegingen sinds Occupy. De protesten houden aan en krijgen steeds meer bijval uit andere hoeken. Zo zijn er ook ‘pannenprotesten’ gehouden in diverse steden in de Verenigde Staten, waaronder New York. Het gevoel dat de ongelijkheid groeit, heerst ook in dit deel van Noord-Amerika. De crisis en het feit dat regeringen in hoog tempo allerlei bezuinigingen invoeren baart zorgen bij de bevolking. De onrust van de Canadese studenten over de gevolgen van de op hen toegepaste bezuinigingen kan daarmee worden gezien als het topje van een veel grotere ijsberg.

Laatste ontwikkelingen

In september 2012 zag de regering van premier Charest geen andere uitweg dan vervroegde verkiezingen uit te roepen. Door verdeeldheid tussen andere partijen hoopte hij als winnaar uit te bus te komen en zo zijn maatregelen te kunnen legitimeren. Het pakte anders uit: Pauline Marois van de Parti Québécois (PQ) schaarde tijdens de verkiezingen expliciet zich aan de kant van de studenten en won op die manier (nipt) de verkiezingen. Als kersverse en eerste vrouwelijke premier van Québec maakte Marois bekend de collegegeldverhoging te blokkeren. Ook Wet 78, die de demonstraties verbood, werd opgeheven.

2010: Olympische Winterspelen in Vancouver2018: Cannabis Act

Voorpret-alarm! Reizigers vertellen reizigers, campers (truck-camper & C-25) & presentaties
Kom 23 of 24 maart naar de Reizigersbeurs
Kom naar een infodag met special guests, zoals Travel Texas en indianen.
Meld je gratis aan