Alcatraz, San Francisco

Alcatraz Cruises (via City Experiences) is de officiële aanbieder van boottochten naar het eiland. Bij de overtocht is de entree inbegrepen. Denk eraan om op tijd je tickets te regelen. Wij kunnen deze excursie voor je regelen, maar je kunt het ook zelf boeken via https://www.cityexperiences.com/san-francisco/city-cruises/alcatraz/. Dit kan al vanaf 90 dagen voor je bezoek. Alcatraz is vrijwel elke dag geopend en de boten vertrekken meerdere keren per dag. Je kiest zelf een tijdstip. Er zijn verschillende tours:

• Day Tour: het standaardticket, inclusief Nederlandstalige audiotour
• Early Bird Tour: wil je in alle rust Alcatraz verkennen, neem dan de eerste tour van de dag
• Night Tour: iets duurder dan de andere tours, maar meer beleving! Je vaart rond het eiland en krijgt een rondleiding.

Zorg dat je ruim voor vertrek aanwezig bent op Fisherman’s Wharf (Pier 33), want de boten vertrekken stipt op tijd. De overtocht duurt ongeveer een kwartier en je mag zelf bepalen hoe lang je op het eiland blijft. Een gemiddeld bezoek duurt twee tot drie uur.

Op het eiland kun je een Nederlandstalige audiotour volgen. Via een koptelefoon hoor je dan verhalen van gevangenisbewakers en gevangenen en krijg je gedetailleerde achtergrondinformatie, zodat je een goed beeld krijgt van het dagelijks leven in de voormalige gevangenis. Er worden ook regelmatig gratis rondleidingen verzorgd door rangers. Check hiervoor bij aankomst op het eiland het mededelingenbord.

Alcatraz is niet alleen een nationaal monument, maar ook een bijzonder natuurpark. Het is de perfecte locatie voor het spotten van zeevogels die normaal gesproken op afgelegen kustrotsen nestelen. Je ziet er aalscholvers, zeekoeten, (zilver)reigers en meeuwen. Tijdens een wandeling over het eiland zul je in de bomen en tuinen ook landvogels tegenkomen, zoals mussen, scholeksters, raven en kolibries.

Het kleine, kale en rotsachtige eiland had de eerste Spaanse ontdekkers in 1775 weinig te bieden. Toch gaven ze het een naam: ‘La Isla de los Alcatraces’ (Pelikaan-eiland), naar de vele pelikanen die ze er zagen. Decennia later liet het Amerikaanse leger zijn oog vallen op ‘the Rock’. Het eiland had een strategische ligging en daarom verrees er een fort met de allereerste vuurtoren van de Pacifische kust. Vanaf 1861, het jaar waarin de Amerikaanse Burgeroorlog uitbrak, kreeg het fort de functie van militaire gevangenis. In 1912 maakte het oude fort plaats voor grote cellenblokken van drie verdiepingen hoog. Amerikaanse burgers vonden het maar niets, die gevangenis op dat centrale, kale eiland vlak voor de kust. Daarom bracht het leger vruchtbare grond over van het nabijgelegen Angel Island. Gevangenen zorgden vervolgens voor de aanleg van tuinen met onder andere rozen en lelies.

Wegens hoge operationele kosten werd besloten de gevangenis in 1934 te sluiten. In dezelfde periode begon de Grote Depressie en groeide de georganiseerde misdaad uit tot een groot bijkomstig probleem. De roep om een zwaarbewaakte civiele gevangenis werd alsmaar luider. Alcatraz was de ideale locatie. Het originele cellenblok werd opgeknapt en beter beveiligd. Het koude en onstuimige water van de San Francisco Bay, dat ontsnappen vrijwel onmogelijk maakte, zorgde ironisch genoeg ook voor de teloorgang van de gevangenis. Na de ontsnapping van Morris en de broers Anglin (zie 'bijzonderheden'), kwam er steeds meer kritiek op de verouderde gebouwen en falende beveiliging. De kosten waren bovendien hoog omdat alles via het water aan- en afgevoerd moest worden. Op 21 maart 1963 sloot de gevangenis.

Zes jaar na de sluiting bezette een groep indianen het eiland. Ze claimden dat de grond hen van oudsher toekwam en weigerden te vertrekken. In 1970 ging een deel van de gebouwen onbedoeld in vlammen op en raakte de historische vuurtoren zwaar beschadigd. De spanningen tussen de indianen en de overheid liepen op en de pers keerde zich tegen de bezetters, evenals het publiek. Niet veel later liet de overheid de indianen verwijderen. Om het eiland voor toekomstige generaties te behouden, creëerde het congres in 1972 de Golden Gate National Recreation Area, waar Alcatraz Island deel van uitmaakt. In de herfst van 1973 opende het eiland (en de gevangenis) voor publiek.

De gevangenen waren onderworpen aan een strakke routine, die dag in dag uit hetzelfde was. Gangster Al Capone, ook wel ‘Scarface’ genoemd, was de beroemdste gevangene. Tijdens de 29 jaar dat Alcatraz in gebruik was als civiele gevangenis, waren er veertien ontsnappingspogingen. De meest beroemde is die van Frank Lee Morris en de broers Clarence en John Anglin. In een half jaar tijd groeven ze met allerlei kleine voorwerpen een lange tunnel. Ook maakten ze een pop, zodat het bij de controle zou lijken alsof ze gewoon in hun bed lagen. In de nacht van 11 juni 1962 kropen ze door de tunnels uit hun cellen en lieten hun zelfgemaakte bootjes te water. Niemand weet wat er vervolgens is gebeurd, er werd nooit meer iets van de gevangenen vernomen. Dat het verhaal tot de verbeelding spreekt, blijkt uit het aantal boeken en films dat erover gemaakt is. Het meest beroemd is de film Escape from Alcatraz, met Clint Eastwood.