1903: Wright Brothers eerste gemotoriseerde vlucht

Zomaar in een vliegtuig stappen om de wereld te verkennen? Dit is mede mogelijk door twee nieuwsgierige broers. Wilbur (Millville, 1867 – Dayton, 1912) en Orville (Dayton, 1871 – Dayton, 1948) Wright experimenteerden naast hun werk als fietsenmaker hun leven lang met vliegobjecten en kregen in 1903 het eerste bemande gemotoriseerde vliegtuig in de lucht.

De jeugd van de Wright broers

De fascinatie voor techniek zit er bij zowel Wilbur als Orville, twee broers uit een gezin van zeven, al vroeg in. Hun vader, dominee Milton Wright, moedigt de nieuwsgierigheid van zijn zoontjes aan. Hun zakgeld gaat op aan de vele projectjes die ze samen opzetten en de jongens nemen diverse bijbaantjes aan om bezig te kunnen blijven.

In 1878 vertrekt de familie naar Cedar Rapids, Iowa wegens een nieuwe aanstelling van de vader. In hun nieuwe huis op Adams Street valt een voorval plaats dat het leven van de jongens een bijzondere wending zou geven. Na een korte reis neemt de Milton Wright voor zijn twee jongere zoons als verrasing een uitvinding van de Fransman Alphonse Pénaud mee. Het is een helikoptertje van kurk, bamboe en papier dat kan opstijgen met behulp van opgedraaide elastiekjes. De jongens zijn diep onder de indruk van het speelgoed. Wilbur probeert meerdere malen het helikoptertje na te maken, met zijn jongere broertje in zijn kielzog.

In 1881 verhuist het gezin naar Richmond, Indiana. Hier begint Orville met vliegersport en al snel is hij erg bedreven in het besturen, maar ook het bouwen van sportvliegers. In 1884 verhuist het gezin weer terug naar Dayton, Ohio, waaruit ze in de jaren zeventig waren vertrokken. Door de reeks verhuizingen maakt Wilbur zijn middelbare school niet af. Ook Orville verlaat de middelbare school vroeg, om een printbedrijf op te richten met hulp van Wilbur. In 1892, tijdens een fietsrage in de Verenigd Staten, openen de broers samen een fietsenmaker. Al snel brengen ze ook een eigen merk op de markt en na vier jaar hebben ze genoeg geld om zich bezig te houden met een interesse die al in hun kindertijd werd gewekt: vliegen.

Wright brothers

De eerste aanloop

In 1896, het jaar dat de broers zich toeleggen op hun vliegproject, vinden er diverse belangrijke gebeurtenissen plaats op dit gebied. Zo weet secretaris Samuel Langley van het Smithsonian Instituut in mei al met succes een onbemand stoomvliegtuig in de lucht te houden. De zomer van datzelfde jaar test Octave Chanute, een ingenieur uit Chicago, diverse typen zweefvliegtuigen uit en sterft ingenieur Otto Lilienthal en maand later wanneer zijn vliegtuig neerstort.

In 1899 beginnen de gebroeders Wright aan hun eigen aeronautische experimenten, waarbij ze gebruik maken van het werk van uitvinders als Leonardo da Vinci, Samuel Langley, Octave Chanute en Otto Lilienthal. Hoewel laatstgenoemde omkwam tijdens zijn experimenten met zweeftoestellen, richten de broers zich in hun project toch op het punt waar ook Lilienthal interesse in had: controle. Veel andere uitvinders hadden zich tot dan toe gericht op het ontwikkelen van een vliegtuig dat in zichzelf geheel stabiel was, maar Orville en Wilbur cencentreren zich op de controle van de piloot over zijn toestel.

Hun grootste doorbraak komt wanneer ze buigende vleugels uitvinden waarmee een piloot de richting van het vliegtuig kan bepalen. Aan de hand van Orvilles ervaring met vliegers, creëren de broers een vleugelsysteem met drie assen. Dit systeem wordt ook nu nog gebruikt in de vliegtuigbouw. Om hun systeem te testen gebruiken ze vanaf 1900 een windtunnel om de juiste afstellingen te vinden. Tegen de tijd dat de gebroeders Wright hun zweefvliegtuig in 1902 in elkaar zetten hebben ze alle bestaande problemen opgelost en zijn ze ervan overtuigd dat deze in de lucht zal blijven.

Tekening van Leonardo da Vinci

De eerste vlucht

De broers vragen in 1902 patent aan voor hun ‘vliegende machine’ en richten zich dan op de volgende stap: een gemotoriseerde vlucht. Ze hanteren weer dezelfde methode als voorheen, door het werk van anderen te bestuderen en steeds kleine problemen aan te pakken. In het geval van een gemotoriseerde vlucht is het belangrijkste om te begrijpen hoe een propeller werkt. De gebroeders Wright testen diverse modellen uit in hun windtunnel. Voor hun gemotoriseerde vliegtuig van 1903 gebruiken ze het model dat het meest efficiënt is gebleken.

Om ervoor de zorgen dat de propellers het vliegtuig de lucht in krijgen is er een grote kracht nodig. De broers willen een lichtgewicht benzinemotor gebruiken en bouwen er een met hulp van Charles Taylor. Het is een van de lichtste en meest krachtige motors van die tijd, maar zelfs deze heeft maar net genoeg kracht om een vliegtuig de lucht in te tillen. Op maandag 14 december 1903 staan het gemotoriseerde vliegtuig en de gebroeders Wright in de Kill Devil Hills klaar om een poging te wagen. Wilbur krijgt de eer van de eerste testvlucht, niet omdat hij de oudste is maar omdat hij wint bij het tossen van een munt. Samen met de strandwacht slepen ze het zware vliegtuig een hoge heuvel op en ze leggen een monorail aan ter begeleiding. Hun eerste poging mislukt, doordat Orville het vliegtuig dat van de rails raast niet bij kan houden waardoor hij de vleugels niet kan stabiliseren. Het vliegtuig stijgt een stukje horizontaal de lucht in om vervolgens terug te vallen.

Aangemoedigd door de korte ‘vlucht’ repareren de broers het beschadigde vliegtuig en op donderdag 17 december doen ze een nieuwe poging. Ditmaal leggen ze de monorail niet aan op een heuvel, maar plat op de grond. Samen met de krachtige wind weet ditmaal Orville het vliegtuig op een snelheid te brengen die Wilbur wel bij kan houden om de vleugels te stabiliseren. Aan het einde van de rail komt het vliegtuig los van de grond. Erg lang duurt de vlucht niet, na twaalf secondes landt Orville weer. De broers stijgen die dag nog drie keer op en komen telkens een stukje verder. Na de vierde poging willen de mannen het vliegtuig weer op zijn plek zetten, maar een krachtige wind krijgt vat op de vleugels. Het toestel rolt om en raakt onherstelbaar beschadigd. Na zijn beroemde eerste vlucht zou hij nooit meer vliegen.

Monument Wright Brothers eerste gemotoriseerde vlucht

Moderne vluchten

In 1906 wordt het patent dat de broers hebben aangevraagd op hun ‘vliegende machine’ goedgekeurd. Slecht drie jaar na de eerste vlucht is de technologie rondom propellers en lichtgewicht motoren al volop in ontwikkeling. De ontdekkingen die de gebroeders Wright hebben gedaan op het gebied motoren en assensystemen zijn in grote mate bepalend voor de ontwerpen van huidige vliegtuigen. Dat er meer dan een eeuw later honderden passagiers tegelijk zouden kunnen worden vervoerd, hadden de gebroeders Wright zich echter waarschijnlijk nooit voor mogelijk gehouden.

1900: Geschiedenis van de Amerikaanse vrouwenemancipatie1904: Olympische Zomerspelen in St. Louis

Voorpret-alarm! Reizigers vertellen reizigers, campers (truck-camper & C-25) & presentaties
Kom 23 of 24 maart naar de Reizigersbeurs
Kom naar een infodag met special guests, zoals Travel Texas en indianen.
Meld je gratis aan