1999: Bloedbad op Columbine High

Eric Harris en Dylan Klebold plaatsen op 20 april 1999 zelfgemaakte bommen bij steunpilaren in de kantine. De bommen moeten exploderen omstreeks 11:18, wanneer er veel leerlingen in de kantine zijn. Naar het schijnt wilde het duo buiten wachten tot de bommen ontploften en iedereen die naar buiten rende doodschieten. Toen de bommen niet ontploften, drong het tweetal de school binnen. Bij de westelijke ingang maken zij het eerste dodelijke slachtoffer: de zeventienjarige Rachel Scott, die samen met een vriend aan het lunchen was. Hij, Richard Castaldo, raakt tot zijn middel gewond. Daarna trekken de Harris en Klebold hun vuurwapens onder hun trenchcoats tevoorschijn en maken hun bloederige weg naar de bibliotheek. Onderweg gooien ze met zelfgemaakte bommen en schieten ze op wie ze tegenkomen. Leerlingen zoeken dekking en er wordt hulp gevraagd via 911.

In de bibliotheek zijn 52 studenten, twee docenten en twee bibliotheekmedewerkers aanwezig. Ze zijn zich bewust van de dreiging en verschuilen zich zo veel mogelijk, achter tafels en onder bureaus. De schutters bevelen de 'jocks' (mensen met een witte baseballpet) om op te staan. Wanneer dat niet gebeurt, schieten ze om zich heen. Harris en Klebold lopen om tafels heen, kijken eronder; pesten slachtoffers en maken ze bang. Ze stellen vragen en schieten dan. In zeven minuten tijd raken er twaalf studenten gewond; tien laten er het leven. In de tussentijd herladen de schutters ijzig kalm hun wapens. Achteraf bleek dat de schutters genoeg munitie hadden om alle 56 bibliotheekbezoekers te doden. Wanneer de schutters de bibliotheek verlaten om 'wat op de politie te gaan schieten', start de evacuatie van de ruimte en het verzorgen van de slachtoffers. De schutters keren terug naar de kantine, waar ze eerder bommen hebben geïnstalleerd. Ze proberen de bom aan de praat te krijgen en gooien een molotovcocktail. Deze ontploft en activeert een eerder geplaatste bom. Harris en Klebold dwalen vervolgens door de gangen en maken oogcontact met studenten die zich bang in klaslokalen schuilhouden. De schutters schieten wat in het rond, maar gaan geen lokaal meer binnen. Omstreeks 12:02 gaat het duo terug naar de bibliotheek, waar ze volgens getuigen tot drie tellen en zichzelf door het hoofd schieten.

Rond het middaguur zijn er SWAT-teams aanwezig buiten de school en brengen ambulances de gewonden naar lokale ziekenhuizen. Families van leerlingen en medewerkers verzamelen zich in de nabijgelegen Leawood Elementary School en wachten verdere informatie af. Een groot deel van het bloedbad was live te volgen op tv. De SWAT-teams gaan alle lokalen langs en zoeken naar slachtoffers en overlevenden. De lichamen in de bibliotheek worden om 15:00 gevonden. Anderhalf uur later wordt de school veilig verklaard, maar later worden er nog explosieven gevonden op het dak van de school en op de parkeerplaats. De bommen, die niet ontploften, waren bedoeld om medewerkers van de politie, ambulance en brandweer om het leven te brengen.

Achteraf bleek de actie van Harris en Klebold zorgvuldig voorbereid. De jongens hadden in de kelder van hun ouderlijk huis zelf bommen geprepareerd en konden via bekenden aan (zware) wapens komen. Ook hadden ze op de ochtend van 20 april 1999 bommen geplaatst in de kantine. Niemand bleek zich van de kwade plannen bewust. Behalve voor een diefstal zijn de jongens nooit met de politie in aanraking gekomen, en Klebold leek duidelijk met zijn toekomst bezig: Hij bezocht het schoolbal en koos een studentenkamer in Arizona met zijn ouders, omdat hij daar na de zomer zou gaan studeren.

De motieven voor 'Columbine' bleken naderhand uit een serie opgedoken videodagboeken die de jongens maakten. Ze starten hiermee in 1998 nadat ze zijn veroordeeld voor het stelen van spullen uit een busje. In hun geheime videodagboeken bespreken Harris en Klebold gewelddadige plannen. Dit zijn grootse speculaties als het kapen van een vliegtuig en het laten crashen in New York, maar ook concrete plannen over de aanval die ze uiteindelijk ook uitvoeren. Ze maken filmpjes over het verzamelen van wapens, het oefenen daarmee en het maken van bomen. Een half uur voor ze hun fatale actie daadwerkelijk uitvoeren, maken ze een filmpje waarin ze vaarwel zeggen en zich excuseren tegenover hun families en vrienden.

In de periode voordat de jongens starten met hun videodagboek, werken ze op een webpagina aan levels voor het schietspel Doom. Dit is omstreeks 1996. Harris hield daarnaast een weblog bij met grapjes en korte blogs over wat hij vindt van zijn ouders, vrienden en school. Later schrijft hij ook teksten over zijn boosheid op de maatschappij en het kwaad dat hij studenten en docenten op Columbine High School soms wil aandoen. Begin 1998 stelen Harris en Klebold spullen uit een busje in het dorp. Ze worden hiervoor gearresteerd en moeten een soort 'heropvoedingsprogramma' volgen. Daarin krijgen ze onder meer lessen over anger management en loopt Harris bij een psychiater, die hem antidepressiva voorschrijft voor suïcidale gedachten, boosheid en depressie. De jongens komen vervroegd vrij wegens goed gedrag.

Tijdens de moordpartij blijkt dat de jongens zo veel mogelijk mensen om het leven willen brengen. Getuigen zeggen dat het gewelddadige duo tijdens het incident de slachtoffers regelmatig pestte en bang maakte. Ze stelden vragen als: 'ben je gelovig', of 'ben je klaar om te sterven?'. Naar het schijnt zei het duo in de bibliotheek dat ze ook mensen dood wilden steken omdat dat 'leuker' zou zijn. Men vermoedde lange tijd dat de gewelddadige actie een racistische achtergrond had, maar hiervan lijkt geen sprake te zijn omdat het tweetal willekeurig op passerende studenten en docenten schoot. Een andere theorie was dat het tweetal de 'Trenchcoat maffia’ aanhing, een groep die beïnvloed zou zijn door de gothic subcultuur. De gewelddadige videospellen en muziek waarmee die groep zich bezighield, zou de jongens hebben geïnspireerd tot deze actie. Ook deze theorie lijkt niet door feiten ondersteund te worden. Ook het idee dat pesten de oorzaak voor het gedrag van het tweetal is geweest, lijkt onwaar.

In totaal kwamen er op 20 april 1999 in Columbine High twaalf leerlingen om het leven en één leraar. Docent Dave Sanders werd neergeschoten terwijl hij studenten in veiligheid probeerde te brengen. Studenten en docenten sleepten hem nog naar een lokaal om te proberen het bloeden te stelpen. Het schietincident duurde ongeveer anderhalf uur.

Vanzelfsprekend was de gebeurtenis traumatiserend voor de nabestaanden, de school en de gemeenschap. De man die een pistool aan Harris heeft verkocht, is opgepakt en kreeg zes jaar celstraf. Sinds 2007 kan er een memorial bezocht worden in Clement Park in Littleton om de slachtoffers te herdenken. Maar ‘Columbine’ heeft ook op een veel bredere schaal invloed gehad. Er laaiden bijvoorbeeld discussies op over gewelddadige videospellen en racisme, omdat men lange tijd dacht dat deze oorzaak waren van de aanslag. Een ander gevolg is dat op veel scholen in de Verenigde Staten de beveiliging en alertheid op afwijkend gedrag is verhoogd. ‘Columbine’ schudde de Verenigde Staten en de hele wereld wakker. Helaas hebben de maatregelen dit soort bloedbaden niet kunnen voorkomen. Zo werden er in 2007 op de technische universiteit van Virginia drieëndertig mensen gedood door een student.